مرکز داده (Data Center)
در ساده ترین حالت ، مرکز داده یک مرکز فیزیکی است که سازمان ها برای قرار دادن اطلاعات و برنامه های مهم خود استفاده می کنند. طراحی مرکز داده بر اساس شبکه ای از منابع محاسباتی و ذخیره سازی است که تحویل برنامه ها و داده های مشترک را امکان پذیر می کند. اجزای اصلی طراحی مرکز داده شامل روترها ، سوئیچ ها ، فایروال ها ، سیستم های ذخیره سازی ، سرورها و کنترل کننده های تحویل برنامه است.
هر چند که در چند سال اخیر بسیار با پیشرفت مواجه شده است و با تغییر ساختاری در سویچ ها ، سیستم های ذخیره ساز پیچیدگی های زیادی به سیستم بخشیده است اما با قرار دادن واحد های کنترلی مجزا و پیوسته تا حدود خیلی زیادی رابط کاربری ساده ای برای اپراتور های فراهم نموده اند. اما مبحث اصلی کاربرد دیتا سنتر هاست، در سازمان های دولتی، سیستم های برق رسانی، شرکت های مرتبط با حوزه دیجیتال و اینترنت و حتی کارخانه ها نیز جدیدا از این سیستم نوین مرکز داده بهره می برند.
دیتا سنتر چگونه کار می کند؟
این مرکز اطلاعاتی، مانند یک CPU بزرگ عمل می کند، اما تفاوت های جزئی دارند. داده ها از تمامی بخش ها به سمت این پایگاه اطلاعاتی سرازیر می شوند، در هر بخش پردازش های لازم انجام می شود، سپس به سیستم ذخیره سازی انتقال داده می شود. در صورت لزوم و نیاز به واکنش یا عملی خاص، اطلاعات از طریق سیستم به بخش مربوطه مخابره می شود. این داده ها اکثرا حاصل اندازه گیری و آشکارسازی سنسورهای هوشمند است که در جای جای سیستم تعبیه شده است. این واکنش ها و پردازش ها باید در کسری از ثانیه صورت پذیرد و در صورت مشخص شدن هر گونه خطایی باید سریعا اپراتور را آگاه سازد.
چرا دیتا سنتر مهم است؟
خب این مرکز اطلاعاتی اهمیت بالایی دارد چراکه باید بستر امن برای تبادل اطلاعات را فراهم نماید تا داده ها و اطلاعات بتوانند بدون اشکالی رد و بدل شوند. این بستر امن هم باید امنیت مناسب را برای جلوگیری از هک شدن آماده کند هم بستری امن از نظر حذف اغتشاشات و سیگنال های ناخواسته باشد. هوشمند سازی مرکز داده این امکانات را در اختیار کارفرمایان قرار می دهد تا به توانند بیشترین بازدهی را داشته باشند.
در دنیای IT فناوری اطلاعات ، مراکز داده برای پشتیبانی از برنامه ها و فعالیت های تجاری طراحی شده اند که شامل موارد زیر است:
الف. ایمیل و اشتراک فایل
ب. برنامه های بهره وری
ج. مدیریت ارتباط با مشتری(CRM)
د. برنامه ریزی منابع سازمانی(ERP) و پایگاه داده
ه. داده های بزرگ، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین
و. میزکار مجازی، ارتباطات و خدمات همکاری
اجزای اصلی یک مرکز داده چیست؟
طراحی مرکز داده شامل روترها ، سوئیچ ها ، فایروال ها ، سیستم های ذخیره سازی ، سرورها و کنترل کننده های تحویل برنامه است. از آنجا که این مولفه ها داده ها و برنامه های مهم تجاری را ذخیره و مدیریت می کنند ، امنیت مرکز داده در طراحی مرکز داده بسیار مهم است.
زیرساخت شبکه این سرویس دهنده ها (فیزیکی و مجازی) ، خدمات مرکز داده ، فضای ذخیره سازی و اتصال خارجی را به مکان های کاربر نهایی متصل می کند. زیرساخت ذخیره سازی و داده ها سوخت اصلی مرکز داده مدرن هستند. برای نگهداری این اطلاعات ارزشمند از سیستم های ذخیره سازی استفاده می شود. منابع محاسباتی برنامه ها موتورها و کنترل کننده های آن. این سرورها پردازش ، حافظه ، حافظه محلی و اتصال شبکه را فراهم می کنند که برنامه ها را هدایت می کند.
مراکز داده چگونه کار می کنند؟
سرویس های مرکز داده معمولاً برای محافظت از عملکرد و یکپارچگی اجزای اصلی مرکز داده استفاده می شوند. لوازم امنیتی شبکه شامل دیوار آتش(firewall) و حفاظت از نفوذ برای حفاظت از مرکز داده است. تضمین تحویل برنامه برای حفظ عملکرد برنامه ، این مکانیسم ها انعطاف پذیری و در دسترس بودن برنامه را از طریق خرابی خودکار و توازن بار فراهم می کنند.
هوشمند سازی مرکز داده
این عمل با توجه به نوع مرکز پردازش داده صورت می گیرد و انتخاب های زیادی در اختیار کارفرما قرار می دهد. از نظر هوشمند سازی امنیتی سیستم، سیستم های تهویه ای هوشمند، اندازه گیرها و سنسورهای گرما و دتکتورهای گازی و . . .
مزایای هوشمند کردن دیتاسنتر
هوشمند کردن مرکز داده و دیتاسنتر مزیت های بسیار بزرگ و برجسته ای دارد که نمی توان به سادگی از کنار آن ها عبور کرد. چند مورد از مزایای هوشمند سازی دیتاسنتر را در اینجا بیان می کنیم.
- افزایش کارآیی در تحویل سریعتر سرویس ها
- کاهش زمان لازم IT برای کارهای یکنواخت
- آزاد کردن وقت کارمندان فناوری اطلاعات برای تمرکز بیشتر بر روی پروژه های استراتژیک به جای انجام کارها و تنظیمات پیش پا افتاده و روتین
- ایجاد انسجام میان کارهای خودکار شده
- انجام دقیق و به موقع کارها
- مطلع شدن از انتشار کربن در دیتا سنتر به کمک دیتکتور گاز
- کاهش هزینه IT و فناوری اطلاعات
- افزایش کیفیت سرویس ها
- انطباق کارها و سرویس ها با سیاست های داخلی شرکت و قوانین خارج از شرکت.
- نظارت بر میزان مصرف انرژی و هشدار در صورت مصرف بیش از اندازه ی آن
- اندازه گیری خودکار دما و حرارت و تنظیم آن ها به اندازه لازم
- پخش آلارم و ارسال هشدار به گوشی مدیر مرکز در صورت بروز شرایط غیر عادی
از نمونه های اجرا شده دیتا سنتر هوشمند می توان به دیتا سنتر مجموعه صنعتی ذوب آهن اصفهان یاد کرد که توسط گروه مهندسی هوشمند پایاز اجرا گردیده است .